Hoe kan je jonge vogels helpen? (Nationale Vogelweek #9)

16 mei 2021, 8:39 Natuur
nest 384896 banner pixabay 915x518 1
Pixabay
De afgelopen week (tot en met vandaag) was het Nationale Vogelweek. Na acht keer te hebben ingezoomd op bepaalde vogelsoorten sluit Nieuws.nl de artikelenreeks nu af met tips hoe om te gaan met jonge vogels, die soms hulpeloos lijken, maar meestal uitsluitend gebaat zijn bij de hulp van de eigen ouders.
(tekst: Wim Meijer / bron: Dierenambulance Kennemerland / foto's: Pixabay)
Hulp van mensen vaak ongewenst
Toegegeven; een jong piepend tuinvogeltje dat niet kan vliegen en wat onnozel op de grond of een laaghangend takje wipt, ziet er natuurlijk hulpeloos uit. Bij warm weer hebben ze vaak ook nog hun bek de hele tijd open om af te koelen. Daardoor lijken ze nog kwetsbaarder. Toch kun je deze jonge vogeltjes het beste met rust laten. De ‘hulp' van mensen verstoort het natuurlijke proces. Ouders en hun jongen doen onnodig veel stress op en dat vermindert zelfs de kans op overleving. Bijna 80% van alle jongen sterft en dat is in de natuur gewoon normaal. Daarom krijgen ze ook zoveel jongen.
birds nest 768779 banner pixabay
(foto: Pixabay)
Jonge vogels
Jonge vogels die voor het grootste gedeelte nog naakt zijn (onbevederd of net zichtbaar), zijn 'nestjongen'. Deze vogels blijven in het nest en de ouders voeren hen daar. Ze worden als er iets fout is meestal direct onder het nest gevonden. Dit kan gebeuren door harde wind (storm) of omdat het door een nestgenoot uit het nest is gewerkt of uit het nest is gehaald door katten of anders vogels.
Wat nu te doen wanneer je zo'n nestjong vindt buiten het nest?
Het beste is om hem terug te plaatsen in het nest, als dit mogelijk is. Kun je om één of andere reden niet bij het nest komen, dan kan het volgende worden geprobeerd (dit is ook de procedure wanneer een heel nest op de grond is gevonden).
red robin 183539 pixabay banner
Buiten het nest: kwetsbaar, maar zonder 'menselijke hulp' de beste overlevingskansen (foto: Pixabay)
Kunstnest
Maak een kunstnest door een boterkuipje o.i.d. te nemen. Maak enkele gaten in de bodem om water af te kunnen voeren. Maak een nestholte met keukenpapier en plaats het kunstnest zo dicht mogelijk bij het originele nest. Tenslotte plaats je het nestjong(en) erin en laat het verder met rust. De ouders komen meestal al snel terug en voeren het jong net als in het originele nest. Een jonge vogel die onbevederd is, moet namelijk om de 15 - 20 minuten gevoerd worden, van zonsopgang tot zonsondergang 's avonds 22.00 uur!! We adviseren alleen jonge vogels op te laten halen als je zeker weet dat de oudervogel dood is, of als de jongen gewond zijn.
Komen de ouders nog wel terug, als ik de vogel al heb aangeraakt?
Vaak gelooft men dat de ouders niet meer terugkeren naar hun jongen, nadat ze door mensen zijn aangeraakt. Dit is absoluut niet waar!! De meeste vogels kunnen slecht ruiken (uitgezonderd gieren) en zullen het dus niet erg vinden dat je de jongen hebt aangeraakt. Ze maken zich wel druk als je te dicht bij hun jongen komt.
Uitvliegende jonge vogels
In de lente ziet men vaak jonge vogels schaars bevederd op de grond onder een boom zitten en neemt men automatisch aan dat het uit het nest gevallen is en geholpen moet worden. In dit stadium van de ontwikkeling van vogels noemen we de jongen 'uitvlieger'. Het is normaal dat zulke jongen uit het nest springen of vallen. Ze zijn nu in het stadium van de 'vliegtraining'. De ouders voeden het jong constant op de grond totdat hij in staat is te vliegen (duurt meestal enkele dagen). Tenzij gewond, moeten deze vogels met rust gelaten worden, op de plek waar ze zijn. Probeer kinderen, honden en katten uit hun buurt te houden, zodat de ouders kunnen doorgaan met het grootbrengen van hun jong.
Een uitzondering is de kauw, deze wordt niet op de grond gevoerd en verhongert als hij niet met de ouders meevliegt.
jackdaw 3576356 1920
kauw (foto: Pixabay)
Dreigt er gevaar van honden en katten?
Als een jonge vogel wordt bedreigd door een hond of kat, breng de vogel dan niet direct naar de opvang. Probeer liever het huisdier uit de buurt te houden, zolang de vogel er zit. Echter: wanneer de vogel al is aangevallen of beetgepakt door het huisdier en gewond is, breng het jong dan zo snel mogelijk naar de opvang. Het liefst binnen één uur, maar altijd nog op dezelfde dag.
Wanneer je echt een verlaten jong vindt, doe dan alstublieft het volgende:
  • Laat de jonge vogel zo snel mogelijk ophalen door de dierenambulance; hoe langer je wacht, des te minder de kans dat hij het overleeft.
  • Houdt de jonge vogel warm en op een rustige, donkere plaats totdat het wordt opgehaald.
  • Zet de jonge vogel in een klein doosje, leg onder in het doosje tissuepapier en leg een handdoek over de bovenkant.
  • Laat de vogel zoveel mogelijk met rust en kijk niet steeds onder de doek hoe het met hem gaat. Stress is dodelijk.
  • Geef de jonge vogel geen vocht of voedsel. Vaak komt het in de luchtpijp terecht.
  • Zet jonge donzige eendjes niet in een bak met water. Hun veren zijn nog niet waterdicht en ze zullen dus te snel afkoelen en doorweekt raken.
chicks 805104 pixbay banner
(foto: Pixabay)
Onthoud het volgende:
  • Een jonge vogel heeft de beste overlevingskansen wanneer het grootgebracht wordt door zijn eigen ouders. Probeer dus altijd eerst het jong terug te plaatsen.
  • Laat een jong alleen ophalen wanneer je er alles aan hebt gedaan om het met de ouders te herenigen en dit niet gelukt is. Probeer niet zelf het jong groot te brengen!!
  • De meeste vogels zijn beschermd door de Natuurbeschermingswet. Het is dus absoluut verboden om wilde vogels in je bezit te hebben, zonder een vergunning.
Als u niet weet wat te doen, schroom dan niet en neem direct contact op met de Dierenambulance Kennemerland 0251-215454.