De gemeente Haarlemmermeer versterkt de identiteit van de Ringdijk en Ringvaart. Daarvoor is in 2017 het gebied tot gemeentelijk erfgoed verklaard. Om inwoners en bezoekers bewust te maken van de rijke historie die zich aan de rand van de polder heeft afgespeeld, is nu een tweede stap gezet door de gemeentelijke monumentenlijst uit te breiden met zeven monumenten.
Wethouder Cultuur Marja Ruigrok: “Op die manier komt dit prachtige gebied nóg beter tot z’n recht.”
De Ringdijk en Ringvaart bieden continu iets nieuws. Ze voeren langs industrie, de dynamische stedelijkheid rondom Schiphol, maar ook langs agrarische dorpen die verstild in het landschap liggen. Daarnaast geven ze een beeld van een indrukwekkende ontstaansgeschiedenis met stoomgemalen, de forten van de Stelling van Amsterdam en het landschap van de middeleeuwse veenontginningen. Aan dit beeld zijn onderstaande zeven nieuwe gemeentelijke monumenten toegevoegd:
- De boerderij aan de Huigsloterdijk 328 in Abbenes
- Het dubbel winkelhuis aan de Zwanenburgerdijk 439-440, Zwanenbrug
- De boerderij aan de Hillegommerdijk 395, Beinsdorp
- Het melkhuisje aan Toevluchtstraat 15 in Badhoevedorp
- De portaalkraan aan de Bennebroekerdijk 219 in Cruquius
- De Schipholdraaibrug aan de Schipholdijk en
- Het kerkgebouw aan de Nieuwemeerdijk 294 in Badhoevedorp
Proces
In 2018 zijn alle panden en landschapsstructuren langs de Ringdijk en Ringvaart geïnventariseerd. Aansluitend is in 2019 het verhaal van de Ringvaart en Ringdijk opgesteld aan de hand van negen verhaallijnen. Een extern bureau heeft participatiebijeenkomsten met inwoners georganiseerd en om de verhalen die er leven op te halen. Ook een klankbordgroep met experts van onder andere Meer-Historie en het Podium van Architectuur Haarlemmermeer Schiphol nam deel. Daarnaast is ook de erfgoedcommissie nauw betrokken bij de verschillende stappen in het proces. De negen verhaallijnen zijn:
- De waterwolf
- De droogmakerij, een zaak van algemeen nut
- Het lege land
- De kolonisten
- Dorpen gekluisterd aan de dijk
- Bedrijvigheid aan de vaart
- De impact van Schiphol
- Versnelling en vertraging
- Oorlog in de polder
Vervolgens zijn tien panden geselecteerd die samen het verhaal representeren. In maart 2021 heeft het college besloten om een aanwijzingstraject te starten voor deze panden. Dat traject is nu afgerond met de voordracht van de zeven gemeentelijke monumenten. Tegen dit besluit van het college kunnen eigenaren van de panden nog in beroep gaan. Pas nadat deze procedure is afgerond kunnen de panden toegevoegd worden aan de gemeentelijke monumentenlijst.
Verhaal betekenis geven
Samen met de al aanwezige monumenten geven de zeven monumenten betekenis aan het verhaal van de Ringdijk en de Ringvaart. Zoals bijvoorbeeld de stalen portaalkraan in Cruquius herinnert aan de vroegere industrie en bedrijvigheid aan de vaart. Het melkhuisje herinnert aan de vooruitstrevende proefboerderij ‘de Badhoeve’ die hier ooit bekijks uit binnen- en buitenland trok voor de vernieuwende aanpak van de landbouw. Of boerderij ‘de Meijerij’ aan de Hillegommerdijk, deze boerderij ligt op een van de oudste boerenplaatsen in de polder en is een prachtig voorbeeld van een boerderijwoning uit het eerste kwart van de twintigste eeuw.
Vervolg
De verhalen van de Ringdijk zijn uitgewerkt in het Beeldkwalitietsplan met aanbevelingen over het te behouden dijkprofiel, de gewenste aansluiting van de bebouwing op de dijk, bouwhoogtes en de te koesteren kwaliteiten waaronder het groen tussen de bebouwing en tussen de dorpen. Het college vindt het belangrijk dat monumenten goed worden onderhouden. Eigenaren van een gemeentelijk monument kunnen daar subsidie voor aanvragen.
