Het Verhaal van de Dag neemt je vandaag 120 jaar mee terug in de tijd, naar 13 augustus 1899, als Alfred Hitchcock wordt geboren en het begrip ‘Paraskeviadekatriaphobia’, waarmee de ‘13e’ onlosmakelijk wordt verbonden aan horror en suspence.
(tekst: Wim Meijer)
Paraskeviadekatriaphobia
Ware het niet dat het woord niet op het bord past, anders was het zonder enige twijfel het ultieme scrabblewoord geweest: paraskevidekatriaphobia. Het betekent niets meer en iets minder dan ‘angst voor vrijdag de dertiende’. Gelukkig voor hen die gebukt gaan onder dit onuitspreekbare fenomeen valt deze maand de dertiende op dinsdag. Maar wacht maar op volgende maand, want voor september staat er weer zo’n rasechte ongeluksdag op de agenda, althans… als we alle onheilsverhalen rond deze dag moeten geloven. Want in dat geval kunnen we maar het beste 24 uur binnen blijven.
Binnen blijven
En, geloof ’t of niet: dat doen ook heel veel mensen. Volgens cijfers uit de Verenigde Staten blijkt dat op iedere vrijdag de 13e negentien miljoen Amerikanen weigeren om buiten te komen. Volgens het Stress Management Center en het Phobia Institute kost elke vrijdag de dertiende daardoor de Amerikaanse economie 850 miljoen dollar. Dàt is nog eens een ongeluksdag……
Minder ongelukken
Van de andere kant: juist omdàt er zoveel mensen binnen blijven, is de kans op ongelukken veel kleiner. Volgens het Centrum voor Verzekeringsstatistiek zijn er op vrijdag de 13e minder auto-ongelukken en minder brandmeldingen, en is het daarmee voor de verzekeringsmaatschappijen zelfs een geluksdag.
Hollywood
Voor wie vrijdag de 13e ook een geluksdag is: voor filmmakers. Zodra de 13e op de kalender verschijnt, stijgt het ‘aandeeltje Hollywood’ weer tot grote hoogte. De 13e staat garant voor horror, crime en suspense. En omdat we allemaal gehoorzamen aan onze therapeuten, die zeggen dat we onze angsten aan moeten gaan, ploffen we collectief neer op het pluche van de bios, met een doos popcorn op de schoot, en gunnen onze eigen paraskeviadekatriaphobia* een extra impuls.
Alfred Hitchcock
Natuurlijk denken we bij de combinatie horror en Hollywood onmiddellijk aan dè ‘Master of suspense’ Alfred Hitchcock. Als geen ander heeft hij ooit geweten hoe hij door middel van film moest inspelen op de angsten van zijn publiek. En ook aan hem gaat het getal 13 niet voorbij. Want, hoewel bij weinigen bekend, heet zijn allereerste film de naam ‘Number 13’. Het betreft een nooit voltooide of uitgebrachte Britse stomme film uit 1922, die Hitchcock destijds maakt voor producent Gainsborough Pictures. Door een te gebrekkig budget wordt de productie echter voortijdig gestopt.
Geboren op de 13e
Het lijkt bijna geen toeval te kunnen zijn dat Hitchcock, de man die ongeveer heeft gelééfd van de angst, op de 13e is geboren. Om precies te zijn: op 13 augustus 1899, vandaag 120 jaar geleden. Een goed moment om nog even achterom te kijken naar Hitchcock. Nu even niet door al zijn films te benoemen of te roemen, maar door zijn bijna spreekwoordelijke eigenzinnigheid te illustreren met de top-10 van Hitchcock-citaten. Want ook verbaal kan hij ‘meesterlijk’ zijn.
Top-10 citaten van Alfred Hitchcock
- De lengte van een film moet in direct verband staan met het uithoudingsvermogen van de menselijke blaas.
- De televisie heeft moord terug in het huis gebracht – waar het behoort.
- Dit zijn doedelzakken. Ik begrijp dat de uitvinder van de doedelzakken wordt geïnspireerd als hij iemand een verontwaardigd, astmatisch varken onder zijn arm ziet dragen. Jammer genoeg, evenaart het kunstmatige geluid nooit de zuiverheid van het geluid, bereikt door het varken.
- Een drama is het leven met de saaie delen verwijderd.
- Een man is pas echt getrouwd als hij alle woorden verstaat die zijn vrouw niet gezegd heeft.
- Het heeft absoluut geen zin de vrouwen te willen begrijpen aangezien hun voornaamste aantrekkelijkheid erin bestaat ondoorgrondelijk te zijn.
- Ik heb nooit beweerd dat acteurs en vee hetzelfde zijn. Ik heb alleen maar gezegd dat je acteurs als vee moet behandelen.
- Wanneer een acteur naar me toe komt om zijn karakter te bespreken, zeg ik, ‘Het staat in het script.’ Als hij zegt, ‘Maar wat is mijn motivatie?,’ zeg ik, ‘Je salaris.’
- Zo’n paperback is zeer interessant, maar ik vind dat het nooit een hardcoverboek zal vervangen – het is een zeer slechte deurstop.
- “Men heeft mij verteld dat er elke minuut een moord wordt gepleegd, dus ik wil niet langer beslag leggen op uw tijd. Ik weet dat u aan het werk wilt”.
*) Het woord paraskeviadekatriafobie (paraskeviadekatriaphobia) betekent: angst voor vrijdag de 13e. Het is samengesteld uit drie woorden met een eigen betekenis. Paraskevia betekent vrijdag, dekatria betekent dertien en phobos betekent = angst.
