Als je rookt dan sta je voor paal, althans… niet lang meer!

Foto: Wikipedia

Prorail wil binnen 2 jaar alle stations volledig rookvrij  maken. En dat betekent: niet alleen de overdekte ruimtes maar ook de plekken die sinds 2004 waren ‘ingericht’ als rookzone, compleet met zogenaamde rookpaal.

(tekst: Wim Meijer)

Ongetwijfeld herkent de forens, die dagelijks gebruik maakt van de trein, het beeld van het rokersgilde dat zich bij aankomst op het perron verzamelt rond ‘de paal’, pratend en stevig doorinhalerend, om toch vooral zoveel mogelijk rendement uit de sigaret te slurpen. Als de trein voorrijdt neemt men collectief nog één laatste ‘hijs’ om vervolgens, allemaal tegelijk, de sigaret te doven in de rookpaal… en daar blijkt het gaatje van de rookpaal maar al te vaak te klein voor. Daarna is het slechts een kwestie van minuten totdat de niet gedoofde peuken zorgen voor een ‘rokende’ paal die het perron in één keer verandert in een paradijs voor iedere nicotinejunk.

(foto: Wikipedia)

Alle stations rookvrij
Het is díe situatie die Prorail niet langer wil. Gedreven door de steeds hardere roep vanuit de maatschappij om het roken te bannen uit de openbare ruimten heeft de spoorbeheerder, die samen met de NS eigenaar is van vierhonderd treinstations in Nederland, besloten om binnenkort de rookzones op te heffen en daarmee alle stations, zowel binnen als buiten, rookvrij te maken.

Niet iedereen blij
Dat niet iedereen blij is met dit besluit is duidelijk. Vervoerders, vakbonden en reizigersverenigingen hebben nu al sterk wisselend gereageerd. Zo stelt het FNV zich op het standpunt dat het treinpersoneel toch  ergens kunnen roken, zolang reizigers er geen hinder van ondervinden. Alleen… wat is HINDER? Inmiddels is men hete er toch wel collectief over eens dat HINDER niet beperkt blijft tot directe rookoverlast in de vorm van zelf roken of ongevraagd ‘mee-roken’. Ook het feit dat jeugd in het openbaar wordt geconfronteerd met het fenomeen ‘roken’ en dit als ‘normaal’ ervaart kan op z’n zachtst gezegd als ‘hinderlijk’ worden gezien.

(foto: Pixabay)

Roken: niet op perron, niet op terras
Dat Prorail niet alleen staat het antirookbeleid werd gisteren ook al duidelijk toen de NOS meldde dat het aantal rookvrije terrassen in de Nederlandse horeca in één jaar tijd was gestegen van 39 naar 113.

Haarlems Tabaksoproer
Hoewel het draagvlak voor een rookverbod, ook in niet overdekte ruimtes, duidelijk toeneemt heeft de geschiedenis geleerd dat het ook op de nodige weerstand kan stuiten. Héftige weerstand, zo bleek al 329 jaar geleden, tijdens het zogenaamde Haarlemse Tabaksoproer.

Om precies te zijn: op 18 juli 1690 stelde het Haarlemse stadsbestuur een rookverbod in. Vanaf dat moment was het roken van de pijp (sigaretten bestonden toen nog niet) op straat en openbare plaatsen verboden. Ook toen stuitte men op stevige weerstand. Het bekeuren van rokende burgers door de Schout leidde zelfs tot een complete opstand, die de boeken in zou gaan als het ‘Tabaksoproer’.

Is het vandaag de dag wellicht een probleem om een dergelijk verbod te handhaven, daar hadden ze 300 jaar geleden wat minder moeite mee. Geen bekeuring van € 60,- voor roken op het perron, nee….. geseling tot de dood tegen het fraaie decor van de Grote Markt in Haarlem.  Het overkwam Bartel Mewes en Adriaan Teunise, twee krijgslieden die het voor de pijprokende burgers opnamen. Weliswaar een zinloze, maar zeker een kleurrijke manier om ‘de pijp uit te gaan’.

Uiteindelijk leidde het rookverbod tot zoveel verzet en ‘burgerlijke ongehoorzaamheid’, dat het Haarlemse stadsbestuur het ‘buiten roken’ toch weer moest gaan gedogen.

Roken in de 17e eeuw: ook toen al dodelijk, zo ervoeren Bartel Mewes en Adriaan Teunise (foto: Wikipedia)

Neus eraf!
Toch stonden ze in Haarlem aan het eind van de 17e eeuw niet alleen in hun radicale antirookbeleid. Ook in Rusland trof de toenmalige Tsaar Michael Fedorovich alles uit de kast om het roken de kop in te drukken. Deze eerste tsaar van het Huis Romanov verklaarde roken tot een ‘doodzonde’ waar dus de doodstraf op stond. In de praktijk bleek hij toch over voldoende erbarmen te beschikken en beperkte hij zich slechts tot het afsnijden van de neus van de roker…

Cookieinstellingen